Depreme dayanıklı bir bina, tasarımında ve yapısal özelliklerinde deprem etkilerine karşı önlemler alınmış olan bir binadır. Depreme dayanıklı bir binayı anlamak için aşağıdaki özelliklere dikkat etmek önemlidir:
Yapı Standardı ve Yönetmelikler: Deprem bölgelerinde, binaların yapımı için belirli standartlar ve yönetmelikler vardır. Depreme dayanıklı bir bina, bu standartlara ve yönetmeliklere uygun olarak inşa edilmelidir. Bina planları, ruhsatlar ve diğer resmi belgeler bu uyumluluğu gösterir.
Mühendislik Tasarımı: Depreme dayanıklı bir binanın mühendislik tasarımı, deprem etkilerine karşı dirençli olacak şekilde yapılmış olmalıdır. Bina, yerel zemin koşullarını dikkate almalı, düşey ve yatay yükleri etkili bir şekilde taşıyacak sağlam bir yapıya sahip olmalıdır.
Yüksek mukavemetli malzemeler kullanılmalı ve binanın yapısal bileşenleri arasındaki bağlantılar güçlendirilmelidir.
Temel ve Zemin İyileştirmesi: Depreme dayanıklı bir binanın temeli, binanın ağırlığını ve deprem etkilerini doğru şekilde taşıyacak şekilde inşa edilmelidir. Zemin koşulları uygun olmadığında, zemin iyileştirme teknikleri kullanılabilir. Bu, binanın depremde daha stabil kalmasını sağlayabilir.
Yapısal Elemanlar: Depreme dayanıklı bir binada, yapısal elemanlar (kolonlar, kirişler, perde duvarlar vb.) dayanıklı malzemelerden yapılmış olmalıdır. Beton, çelik veya diğer güçlü yapı malzemeleri kullanılabilir. Bu elemanlar, deprem etkilerine karşı dayanıklı olmalı ve binanın yatay kuvvetlere karşı direncini artırmalıdır.
Güçlendirme ve Koruma Sistemleri: Depreme dayanıklı binalarda, güçlendirme ve koruma sistemleri bulunabilir. Bu sistemler, binanın depremde hasar almasını sınırlayabilir veya binanın hasar aldığında güvenli bir şekilde tahliye edilmesini sağlayabilir. Örneğin, çelik takviyeler, sönümleyiciler, çelik çerçeveler, izolasyon sistemleri gibi teknolojiler kullanılabilir.
Denetim ve Sertifikalar: Depreme dayanıklı bir binayı anlamak için, bağımsız denetim ve sertifikasyon kuruluşları tarafından verilen deprem dayanıklılık sertifikalarına dikkat
İnsanlar, fay hatlarının yoğun ve deprem riskinin yüksek olduğu Türkiye’de konut satın almak istediklerinde, tercih ettikleri yapının depreme dayanıklı olmasını istiyor.
Çünkü gerekli sağlamlığı göstermeyen bir yapı, yaşanabilecek büyük bir depreme dayanmadığında; mal kaybı ve maddi sıkıntılar yaşanması bir yana can kayıplarına neden olabiliyor.
İnsanlar, hayatlarını güvenli bir yapı içerisinde geçirmek ve ailelerini koruyabilmek için ikamet edecekleri konutların depreme dayanıklı bina olmasını istiyor.
Bir yapı içerisinde dış görünüş olarak ve fiziki özellikleri ile çok sağlam ve estetik görünen bir daire, satılık daire olarak sizi cezbederken çoğu zaman depreme dayanıklı bina konumunda bulunmayabiliyor.
Bu noktada yapılarda ayrım yapılabilmesi için en önemli katkıyı deprem yönetmeliği sağlıyor. Eski dönemlerde oluşturmuş olan deprem yönetmeliği, yeni dönem deprem yönetmeliğine göre yapıların daha az dayanıklılığa sahip olmasına neden olduğu için yapıların inşa yılı bu konuda önemli bir kıstas oluşturuyor.
Binanın dayanıklılık noktasında incelenmesi için önemli testlerin yapılması gerekiyor.
Deprem yönetmeliğine uygun şekilde incelemeler yapılırken kullanılan depreme dayanıklı bina belirleme yöntemleri arasında, öncelikle binanın yaşının kontrol edilmesi geliyor.
Özellikle 1999 yılında yaşanan büyük Marmara depremi sonrasında devlet tarafından oluşturulan yeni deprem yönetmeliğine bağlı bir şekilde inşa edilen yapılar daha yüksek sağlamlık gösterirken, eski dönemlerde inşa edilmiş yapılar daha riskli konumda bulunuyor.
Kimi zaman bina sahipleri eski dönemde inşa edilmiş ve risk barındıran yapıları, dış cephe kaplama, boya ve hasar onarımları ile sağlam bir görünüme kavuştururken, bu yapılarda kullanım ömrü dolmuş ve tehlikeli bir durum ortaya çıkabiliyor.
Oysa bir yapı ne kadar ilerleyen bir yaşa sahipse depreme karşı direniş gücü de o kadar azalıyor.
Günümüzde deprem yönetmeliğinin uygulanması ile birlikte inşa edilen yapılarda depreme dayanıklı bina imkanının ortaya çıkması daha avantajlı oluyor.
Çünkü bu yapılar inşaat sırasında yerel yönetimler ve gerekli kurumlar tarafından denetlendiği için ve denetim şirketleri bu konuda hizmet verdiği için denetlenmemiş yapılar kaçak durumda bulunuyor.
Yönetmeliğe bağlı denetimlerin gerçekleştirilmesi ile birlikte binanın inşa edildiği zemin de dayanıklılığını arttıran konuların başında bulunuyor.
Binanın inşa edilmesi sırasında ya bulunduğu zemine göre uygun temel koşullarının oluşturulması ya da bu koşullar oluşturulamıyorsa bozuk bir zemin üzerinde binanın inşa edilmemesi gerekiyor.
Bilinen bu ayrıcalıklı noktalar üzerinde durularak depreme dayanıklı bina tespiti yapılabilirken daha doğru bir yöntem için tercih edilecek yol ise uzmanlara danışmak oluyor.
Deprem dayanıklılığı ile ilgili binalarda gerekli tespitleri yapmak için profesyonel olarak hizmet veren ücretli veya ücretsiz danışmanlar bu hizmeti sağlarken, hasar raporu ve depreme dayanıklılık raporu oluşturulması ile birlikte binanın gerçek ömrü tespit edilebiliyor.
Bu konuda deprem dayanıklılık testleri ve tüm ayrıntıları ile birlikte binanın incelenmesi sağlanıyor. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi almak için bina deprem testi nasıl yapılır yazımızı okuyabilirsiniz.
Ayrıca bu alanda uzmanlaşmış inşaat mühendisleri ve yapı mühendisleri de binanın sahip olduğu taşıyıcı sistemi kontrol ederek ve örnekler ile analizler sağlayarak olumlu bir sonuç sağlayabiliyor.
MIRAY YAPI
100 YIL Mahallesi, Kayacık Caddesi 161 / A- 10200 BANDIRMA.
İrtibat : ➫ Ofis : 266 502 30 00
➫ Whatsapp : 0553 401 53 93
➫ Mail: [email protected]
