Hazırlık Aşaması:
- Planlama ve Ölçülendirme: İlk olarak, alçı tavanın yapılacağı alanın ölçüleri alınır. Tavanın yüksekliği, şekli (düz, asma, dekoratif vb.) ve üzerine eklenecek unsurlar (aydınlatma, havalandırma vb.) planlanır. Bu aşamada, gerekli malzeme miktarı ve işçilik süresi de kabaca belirlenir.
- Malzeme Temini: Planlamaya göre gerekli malzemeler temin edilir. Başlıca malzemeler şunlardır:
- Alçı levhalar (standart, suya dayanıklı vb.)
- Alçı profilleri (U, C, köşe profilleri)
- Askı çubukları ve bağlantı elemanları (asma tavan için)
- Vida ve dübeller
- Alçı sıva ve derz bandı
- Zımpara kağıdı
- Gerekli aletler (şerit metre, su terazisi, şakul, matkap, vidalama makinesi, makas, falçata, mala vb.)
- Çalışma Alanının Hazırlanması: Çalışma alanı temizlenir ve düzenlenir. Zemine koruyucu örtüler serilebilir. Gerekirse iskele veya merdiven kurulur. Elektrik kabloları güvenli bir şekilde toplanır veya geçici olarak devre dışı bırakılır.
2. Karkas (İskelet) Oluşturma Aşaması (Asma Tavan İçin):
- Tavan Çizgilerinin Belirlenmesi: Tavana, alçı profil montajının yapılacağı çizgiler su terazisi ve şakul yardımıyla işaretlenir. Asma tavan yüksekliği bu aşamada belirlenir.
- Duvar Kenar Profillerinin (U Profil) Montajı: İşaretlenen çizgilere uygun olarak duvar kenarlarına U şeklindeki alçı profilleri vidalar ve dübeller yardımıyla sabitlenir.
- Askı Çubuklarının Montajı: Tavan betonuna veya mevcut tavana, belirlenen aralıklarda askı çubukları monte edilir. Bu çubuklar, asma tavanın ana taşıyıcılarını oluşturacaktır.
- Taşıyıcı Profillerin (C Profil) Montajı: Askı çubuklarına, C şeklindeki ana taşıyıcı profiller özel bağlantı elemanları ile sabitlenir. Bu profillerin aralıkları, alçı levha boyutlarına ve tavanın yüküne göre belirlenir.
- Ara Profillerin (C Profil) Montajı: Taşıyıcı profillere dik açıyla, alçı levhaların kenarlarının birleşeceği yerlere ara profiller monte edilir. Bu profiller, levhaların düzgün bir şekilde sabitlenmesini sağlar.
- Köşe Profillerinin Montajı (Gerekirse): Eğik veya özel tasarımlı tavanlarda köşe profilleri kullanılarak düzgün hatlar oluşturulur.
3. Alçı Levha Montajı Aşaması:
- Levhaların Kesilmesi: Alçı levhalar, falçata yardımıyla çizilerek ve kırılarak veya özel levha kesme aletleriyle istenilen boyutlarda kesilir.
- Levhaların Vidalanması: Kesilen alçı levhalar, oluşturulan karkas üzerine özel alçıpan vidaları ile sabitlenir. Vidaların aralıkları ve levha kenarlarına olan mesafesi önemlidir. Vidaların levha yüzeyine tam olarak oturmasına dikkat edilir, ancak levhayı yırtmamasına özen gösterilir.
- Boşlukların ve Kenarların Ayarlanması: Levhalar arasında ve duvar kenarlarında küçük boşluklar bırakılabilir. Bu boşluklar daha sonra alçı sıva ile doldurulacaktır.
4. Yüzey Hazırlığı ve Birleştirme Aşaması:
- Derz Bandı Uygulaması: Alçı levhaların birleşim yerlerine, çatlamayı önlemek amacıyla özel derz bandı yapıştırılır.
- Alçı Sıva Uygulaması (İlk Kat): Derz bantlarının üzerine ve vida başlarının üzerine ince bir kat alçı sıva uygulanır. Bu katın amacı, bandı ve vidaları kapatmaktır.
- Alçı Sıva Uygulaması (İkinci Kat): İlk kat kuruduktan sonra, daha geniş bir alana ikinci kat alçı sıva uygulanır. Bu kat, yüzeyin düzgünleşmesini sağlar.
- Köşe Profillerinin Sıvanması (Eğer Kullanıldıysa): Köşe profillerinin üzeri de alçı sıva ile düzgün bir şekilde kapatılır.
5. Zımparalama ve Son Kat Hazırlığı Aşaması:
- Zımparalama: Alçı sıva tamamen kuruduktan sonra, yüzeydeki pürüzler ve dalgalanmalar ince bir zımpara kağıdı ile dikkatlice zımparalanır. Amaç, pürüzsüz ve düzgün bir yüzey elde etmektir. Bu aşamada toz oluşumuna karşı önlem alınmalıdır.
- Toz Temizliği: Zımparalama işlemi bittikten sonra, tavan yüzeyi nemli bir bez veya süpürge yardımıyla tozdan arındırılır.
- Astar Uygulaması (Opsiyonel Ama Önerilir): Boya veya duvar kağıdı uygulamadan önce, alçı yüzeye bir kat astar uygulamak, boyanın veya yapıştırıcının daha iyi tutunmasını sağlar ve renk farklılıklarını önler.
6. Son Kat Uygulaması:
- Boya veya Duvar Kağıdı Uygulaması: Astar kuruduktan sonra, istenilen renkte boya veya duvar kağıdı uygulaması yapılır. Bu aşama, tavanın son görünümünü belirler.
- Aydınlatma ve Diğer Elemanların Montajı: Eğer tavana aydınlatma armatürleri, havalandırma ızgaraları veya diğer dekoratif elemanlar planlandıysa, bu aşamada montajları yapılır.
Önemli Notlar:
- Bu süreç, genel bir rehber niteliğindedir. Tavanın özelliklerine, tasarımına ve kullanılan malzemelere göre bazı adımlar farklılık gösterebilir.
- Alçı tavan yapımı, dikkat ve özen gerektiren bir iştir. Özellikle karkas montajı ve alçı sıva uygulaması tecrübe isteyebilir.
- Güvenlik her zaman ön planda olmalıdır. Yüksekte çalışırken gerekli güvenlik önlemleri alınmalı ve uygun ekipman kullanılmalıdır.
- Elektrik tesisatı ile ilgili işlemler mutlaka yetkili bir elektrikçi tarafından yapılmalıdır.
Umarım bu detaylı açıklama, alçı tavan yapımının tüm aşamalarını anlamanıza yardımcı olmuştur.